W sobotę odbędzie się kolejne spotkanie poświęcone historii praskich kapliczek. W siedzibie Praskiego Akademiku przy ul. Floriańskiej odbędzie się prezentacja najcenniejszych podwórkowych kapliczek Pragi.
– Uczestnicy wrześniowych spacerów szlakiem kapliczek na Pradze-Północ wiele razy słyszeli, że podczas planowanych wykładów nasz przewodnik, Piotr Stryczyński, pogłębi informacje, jakie prezentował słuchaczom, gdy przystawali przed kapliczkami w kolejnych podwórzach. I właśnie nadszedł ten moment, gdy wszyscy mamy możliwość lepiej poznać lub uzupełnić wiedzę na temat kapliczek – słyszymy od organizatorów.
Kapliczki dawały ludziom bezpieczeństwo
Cykl wykładów rozpoczęło spotkanie wprowadzające, poświęcone tradycji stawiania kapliczek i krzyży w całej Warszawie. Piotr Stryczyński przypomniał, że nazwa „kapliczka” wywodzi się od łacińskiego wyrazu „cappa”, czyli płaszcz. Przyjmuje się, że chodzi o płaszcz św. Marcina, biskupa z Tours, który przechowywany był w specjalnym pomieszczeniu wewnątrz niewielkiego budynku o charakterystycznych kształtach, zwanym właśnie „kaplicą”. Według innych przypuszczeń już św. Ambroży, biskup Mediolanu z II poł. IV wieku wspominał o kapliczkach jako o miejscach kultu. Zgodę na odprawianie nabożeństw przy kapliczkach zatwierdził synod w Agde w początkach VI wieku.
Tradycyjny światopogląd oparty był o obraz świata ukształtowany przez mit kosmologiczny, zgodnie z którym stworzenia świata dokonali wspólnie Bóg i diabeł. Usytuowane na rubieżach wsi kapliczki wytyczały swoisty „święty krąg”, tworzyły magiczną zaporę, za którą człowiek czuł się bezpieczny. Bronił jej więc, żegnał z żalem, wychodząc w obcy, wrogi magicznie świat i z radością witał, wracając. Jeszcze na początku naszego stulecia przy granicznych kapliczkach żegnano i witano odchodzących do wojska, wędrujących za pracą. Tu odprowadzano też pielgrzymki.
Dzieje praskich kapliczek
Podczas pierwszego spotkania Piotr Stryczyński przybliżył dominujące typy kapliczek, przeprowadzając słuchaczy przez okres od początku minionego tysiąclecia po czasy nam współczesne. Omówił kapliczki traktowane jako pomniki i rodzaj przesłania. Zebrani obejrzeli też archiwalne zdjęcia i gazety z czasów okupacji niemieckiej w Warszawie, gdy w zniszczonym i ogarniętym terrorem mieście kapliczki koncentrowały wokół siebie życie społeczne w swoich bardzo smutnych, ale też radosnych odsłonach.
Po tej szerokiej perspektywie oraz omówieniu historii najstarszych kapliczek i krzyży w Warszawie, w sobotę przyjdzie czas na bliższe zapoznanie się z dziejami tych obiektów na Pradze.
Spotkaniu będzie towarzyszyła wystawa zdjęć praskich kapliczek wykonanych i autorsko dobranych przez samego Piotra Stryczyńskiego. Wystawa nosi tytuł „Kapliczki. Ocalmy od zapomnienia praskie dziedzictwo”.
Spotkanie odbędzie się 14 października o godz. 16:00 w siedzibie Akademika Praskiego przy ul. Floriańskiej 3A.
W październiku odbędzie się jeszcze jeden wykład połączony z wystawą fotografii:
- 22.10 o godz. 16:00 w Pałacyku Konopackiego (Dom Kultury Praga) przy ul. Strzeleckiej 11/13, odbędzie się wykład „Co dalej z praskimi kapliczkami” połączony z otwartą dyskusją mieszkańców i miłośników kapliczek na temat działań, jakie możemy podjąć, by zachować je dla kolejnych pokoleń. Zapraszamy do przemyślenia rozwiązań, jakie mogłyby być omówione podczas tej dyskusji.
Zorganizowana przez Stowarzyszenie Kocham Pragę wystawa i cykl wykładów uzyskały dofinansowanie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa – Wspólnie dla dziedzictwa.
Przegląd Praski jest patronem medialnym projektu.
