Warsztaty i panele dyskusyjne, których celem jest przypomnienie tragicznych losów więźniów dawnego aresztu NKWD i UB na Pradze-Północ, to część wydarzeń z okazji 5. rocznicy działania Izby Pamięci Strzelecka 8. Wstęp jest bezpłatny.
W czwartek, 27 lutego, mija 5 lat od otwarcia Izby Pamięci Strzelecka 8. – To czas, żeby podsumować dotychczasową działalność tego ośrodka edukacyjnego i badawczego na warszawskiej Pradze – mówią organizatorzy.
Zostały tylko inskrypcje
W kamienicy przy ulicy Strzeleckiej 8 w Warszawie w latach 1944–1945 mieściła się Kwatera Główna NKWD w Polsce. W latach 1945–1948 w tym budynku znajdował się areszt Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. W dokumentach komunistycznego resortu bezpieczeństwa nie ma informacji potwierdzających istnienie tego miejsca. Jedynymi dowodami przetrzymywania, brutalnego przesłuchiwania i mordowania żołnierzy polskiego podziemia antykomunistycznego w piwnicach kamienicy przy ul. Strzeleckiej 8 są zachowane na ścianach inskrypcje.
W lutym 2020 r. Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu otworzył w tym miejscu Izbę Pamięci, która jest symbolicznym upamiętnieniem miejsc zbrodni komunistycznych w Polsce. W latach 1944–1956 na terenie naszego kraju istniało wiele tajnych więzień i aresztów, które były miejscami kaźni i cierpienia osób sprzeciwiających się sowietyzacji naszego kraju. Izba Pamięci przy ul. Strzeleckiej 8 w Warszawie jest więc reprezentatywna dla wielu miejsc zbrodni komunistycznych rozsianych po całej Polsce.
Historia wyryta na ścianie
W piwnicach Izby Pamięci znajdują się zachowane w formie nienaruszonej ślady po dawnym areszcie Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie oraz inskrypcje będące dowodem cierpienia ofiar reżymu komunistycznego, co czyni to miejsce unikatowy w skali całego kraju. Piwnice w kamienicy przy ul. Strzeleckiej 8 – to miejsce, które mówi o tym, jak wyglądało zniewolenie Polski po 1944 r., miejsce okrutnych zbrodni komunistycznych, miejsce, w którym historia została wyryta na ścianie.
Miejsca pamięci Żołnierzy Wyklętych na Pradze-Północ [ZDJĘCIA] Kim byli Wyklęci?
Na parterze Izby Pamięci prezentowana jest skala represji komunistycznych na przygotowanej przez Oddział IPN w Warszawie stałej ekspozycji pt. „Czerwona mapa Warszawy”. Izba Pamięci IPN Strzelecka 8 prowadzi działalność o charakterze edukacyjnym, związaną głównie z historią represji komunistycznych w Warszawie, jak też gromadzi informacje dotyczące zbrodni komunistycznych skali całej Polski.
Obchody 5-lecia Izby Pamięci Strzelecka 8 to wyjątkowa okazja do refleksji nad historią, jej wpływem na współczesność oraz rolą miejsc pamięci w edukacji historycznej. Zapraszamy wszystkich, którzy chcą lepiej poznać losy Strzeleckiej 8 i oddać hołd ofiarom, które w jej murach doświadczały brutalnych represji.
Program obchodów 5-lecia Izby Pamięci Strzelecka 8
9.00 – „Dlaczego w praskich piwnicach straszy?” – warsztaty komiksowe dla uczniów klas 4-6
11.00 – „Śladami miejsc konspiracji i czerwonego terroru na warszawskiej Pradze” – gra terenowa dla młodzieży
14.00 – Panel dyskusyjny I: „Miejsca pamięci jako komunikatory z młodym pokoleniem”
Udział wezmą:
- Kamila Sachnowska
- dr hab. Tomasz Ochinowski, prof. UW (UW, IPN)
- dr hab. Piotr Majewski, prof. UKSW (UKSW, IPN)
Prowadzenie: dr Marta Milewska (Izba Pamięci Strzelecka 8)
16.00 – Spotkanie z okazji 5-lecia działalności Izby Pamięci Strzelecka 8
- Prezentacja potencjału i dorobku Izby Pamięci Strzelecka 8
- Wręczenie pamiątkowych przypinek i dyplomów
- Otwarcie wystawy pt. „Strzelecka 8 – zwyczajna-niezwyczajna kamienica”
- Zwiedzanie zabytkowych piwnic
18.00 – Panel dyskusyjny II: „Delegatura utraconych nadziei”
W dyskusji poświęconej Delegaturze Sił Zbrojnych na Kraj, której 80. rocznicę powstania będziemy obchodzić 7 maja 2025 r. udział wezmą:
- dr Kazimierz Krajewski
- dr Andrzej Chmielarz
Prowadzenie: dr Tomasz Łabuszewski (Oddział IPN w Warszawie)