Kamienica mieszkalna przy ulicy Małej 13 w Warszawie na Pradze-Północ. Budynek został wzniesiony w latach 1906-1908 r.
Pierwsi właściciele budynku
Nieruchomość wydzielona w 1906 r. z gruntów Ludwika Walusińskiego należała początkowo do małżeństwa Władysławy i Romualnda Nazimków, następnie do ks. Jana Skwary (1910), z którym łączyć należy umieszczony nad bramą wjazdową wizerunek Vir Dolorum (Mąż Boleści, co oznacza przedstawienie Jezusa Chrystusa w koronie cierniowej).
Zgodnie z zachowanym planem geodezyjnym z 1906 r. na terenie posesji znajdowała się 3-kondygnacyjna murowana kamienica z oficyną boczną oraz 1-kondygnacyjna zabudowa gospodarcza w północno-wschodnim narożniku działki.
Dom dla kolejarzy, robotników i studentów
W 1909 r. posesję podzielono na dwie części (ul. Mała 13 i 13A), wytyczając granicę wzdłuż wschodniej elewacji kamienicy frontowej. W 1930 r. nieruchomość zakupiło małżeństwo Zofia z Przedpełskich i Eugeniusz Śpiewakowie. W kamienicy mieszkali przede wszystkim pracownicy kolei, robotnicy, pomoc domowa, studenci, na parterze funkcjonował sklep spożywczy J. Nowickiego. Kamienica przetrwała II wojnę światową bez większych zniszczeń, po 1945 r. w budynku mieścił się dom noclegowy (1948), w 1960 r. kamienica przeszła na własność Skarbu Państwa. Najprawdopodobniej w latach 60. XX w. usunięto część detalu elewacji frontowej.
Bogaty wystrój budynku
Wartość artystyczna budynku wyraża się poprzez kompozycję jego bryły, opracowanie elewacji i wnętrza. Pomimo uszkodzenia tynków w dalszym ciągu czytelny jest bogaty wystrój łączący historyzujący detal architektoniczny (profilowane opaski okienne, naczółki z dekoracją floralną, konsole z motywem akantu, palmety) z charakterystycznym dla wczesnego modernizmu uproszczeniem (forma przejazdu i boniowania). Analogiczne zestawienia czytelne są również we wnętrzu budynku, gdzie zastosowano wczesnomodernistyczną dekorację drzwi pomieszczeń gospodarczych na piętrach oraz nowoczesne wówczas posadzki z lastriko i metalowe balustrady, z którymi kontrastuje opracowanie wnętrz bocznej klatki schodowej z drewnianymi tralkami i efektownymi, ale tradycyjnymi w formie układami barwnych płytek posadzkowych z motywami geometrycznymi i bordiurą.
20 grudnia 2024 r. kamienica przy ul. Małej 13 została wpisana do rejestru zabytków przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
