Zidentyfikowano kolejne ofiary terroru komunistycznego i zbrodni niemieckich. Ludzkie szczątki zostały odnalezione w ramach działań prowadzonych przez Instytut Pamięci Narodowej. Jedną z odnalezionych ofiar jest Józef Matusik, który został zamordowany na Pradze, na terenie dawnego więzienia przy ul. Namysłowskiej.
Dziś w Belwederze, w Warszawie, ogłoszono nazwiska 17 osób, których szczątki zostały odnalezione i zidentyfikowane w ramach działań prowadzonych przez IPN. W uroczystości wzięły udział rodziny zidentyfikowanych, prezes IPN dr Karol Nawrocki, a także przedstawiciele władz i instytucji państwowych.
Ludzkie szczątki zostały odnalezione w ramach prac Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN prowadzonych m.in. w Starym Grodkowie (ofiary operacji „Lawina”), na terenie cmentarza św. Wojciecha w Łodzi (ofiara zbrodni dokonanej w niemieckim obozie dla dzieci i młodzieży przy ul. Przemysłowej) oraz na terenie Cmentarza Bródzieńskiego w Warszawie (ofiara zamordowana na terenie Więzienia Karno-Śledczego Warszawa III, tzw. „Toledo”). Łączna liczba osób zidentyfikowanych w ramach działań Instytutu Pamięci Narodowej sięga 280 nazwisk.
Kim był Józef Matusik ps. „Ponury” (1925-1946)
Urodził się 15 lutego 1925 r. w Wólce Lubielskiej w powiecie wyszkowskim. Od czerwca 1945 r. należał do lokalnych struktur NSZ (Narodowe Siły Zbrojne), będąc członkiem oddziału dowodzonego przez Jana Malinowskiego ps. „Bug”. Został aresztowany w sierpniu 1945 r. przez funkcjonariuszy PUBP (Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego) w Pułtusku.
Wyrokiem z 5 stycznia 1946 r. Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie skazał go na karę śmierci, którą wykonano przez rozstrzelanie 29 stycznia 1946 r. w Więzieniu Karno –Śledczym Warszawa III („Toledo”) przy ul. Namysłowskiej (wtedy był to adres ul. Ratuszowa).
Szczątki Józefa Matusika zostały odnalezione w kwietniu 2017 r. podczas prac poszukiwawczych prowadzonych przez IPN na terenie kwatery 45N Cmentarza Bródzieńskiego w Warszawie.
Notę identyfikacyjną w imieniu rodziny odebrała Hanna Kucharczyk, siostrzenica ofiary.
Polska nigdy nie zapomina
Prace poszukiwawcze i identyfikacyjne prowadzone są w ramach ustawowej działalności Instytutu Pamięci Narodowej. Zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji odnalazł dotychczas szczątki ok. 2600 osób w kilkuset lokalizacjach w kraju i za granicą. Tylko w 2023 i 2024 r. przeprowadzono prace w 96 lokalizacjach odnajdując 170 osób. Działania prowadzono m.in. na terenie Górek Czechowskich w Lublinie, Cmentarza Wojskowego na Powązkach, w Mucznem (Bieszczady), w Rembertowie oraz wielu lokalizacjach na Litwie (m.in. Kalwaria Wileńska). Należy także podkreślić rozpoczęcie prac poszukiwawczych na terenie cmentarza św. Wojciecha w Łodzi, gdzie odnaleziono szczątki ofiar niemieckiego obozu dla dzieci i młodzieży przy ul. Przemysłowej.
W Bazie Materiału Genetycznego IPN zgromadzono blisko 5200 próbek materiału genetycznego od ofiar oraz ich rodzin, co pozwala na uzyskiwanie kolejnych identyfikacji odnajdywanych szczątków. Pracę zespołu Wydziału Identyfikacji BPiI wspomagają analizy dokonywane za pomocą systemu CODIS pozyskanego przez IPN z Federalnego Biura Śledczego Stanów Zjednoczonych (FBI).
– Pragniemy, żeby ta uroczystość przyniosła niewzruszoną wiarę w to, że Polska nigdy nie zapomina o swoich córkach, o swoich synach, o tych, którzy przelewali za nią krew, o tych, którzy oddali za nią życie – mówi dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, p.o. dyrektora Biura Poszukiwań i Identyfikacji.
